Een op de drie Belgische bedrijven heeft grotendeels groen bedrijfsmodel en doet minstens 25% groene investeringen

Zeven op de tien Europese bedrijven doet minder dan 25% van hun investeringen (CapEx) in de overgang naar een koolstofarme economie, blijkt uit een nieuwe analyse van CDP en Oliver Wyman. Volgens een derde van alle bedrijven is dat omwille van te weinig toegang tot kapitaal, bij de bedrijven met een hoge uitstoot is dat zelfs meer dan de helft.

Volgens het rapport "Get the Money Moving" stellen steeds meer Europese bedrijven emissiereductiedoelstellingen en transitieplannen op. Toch boekte slechts één op de vijf aanzienlijke vooruitgang bij de implementatie daarvan, zoals het ontwikkelen van commercieel haalbare groene bedrijfsmodellen. Het rapport benadrukt hoe kapitaalinvesteringen doorslaggevend zijn bij het al dan niet behalen van resultaten of het ondervinden van obstakels bij de overgang naar een koolstofarm bedrijfsmodel.

Belgische bedrijven zijn in het Europees gemiddelde – die duidelijk hoger ligt dan het wereldwijd gemiddelde

Hoe scoren de Belgische bedrijven als het gaat over investeren in en werk maken van de groene transitie? Volgens het rapport presteren de Belgische bedrijven beter dan het wereldwijde gemiddelde, terwijl we op een aantal punten zelfs in de Europese kopgroep zitten. ​
​​
​Kijken we naar hoe groen het bedrijfsmodel is, dan is dat bij 30% van onze bedrijven grotendeels groen, bij bijna 20% gedeeltelijk en bij 51% slechts in beperkte mate. Wereldwijd kan slechts 21% van de bedrijven een grotendeels groen bedrijfsmodel voorleggen. Op Europees niveau is België 8^ste, tussen Zweden en Finland. Oostenrijk is beste leerling van de klas, met 58% bedrijven met een groen bedrijfsmodel.

Verder presteren Belgische bedrijven sterk voor wat betreft het aandeel van de inkomsten uit producten waarvoor een lage CO2-uitstoot nodig is. Alleen Oostenrijk doet beter. Maar ook de leveranciers van onze bedrijven scoren goed voor wat hun engagement op klimaatissues betreft. Bijna 20% van onze bedrijven werkt met ‘groene’ leveranciers – goed voor een vierde plek op de Europese ranking. En bij 32% van de Belgische bedrijven is minstens een kwart van de investeringen (CapEx) groen, zes andere Europese landen doen beter.

Wereldwijde noodzaak tot meer groene investeringen en duurzame commerciële plannen

Het rapport belicht de voortgang en hiaten in verschillende sectoren zoals de auto-industrie, staalindustrie en transportsector. Het blijkt dat met name elektriciteitsbedrijven tegen 2030 een tekort van €285 miljard kunnen hebben (om de vereiste €1,9 biljoen te investeren) om conventionele generatiecapaciteit te vervangen door hernieuwbare energie - wat essentieel is bij de inspanningen om transport en zware industrie te elektrificeren en te decarboniseren.

Hoewel er een aantal koolstofarme technologieën en productlijnen opkomen, blijven commerciële bedrijfsmodellen onderontwikkeld en heeft het overheidsbeleid in veel sectoren het economische landschap nog niet voldoende in het voordeel van groenere producten en diensten opgeschoven. Dit is merkbaar in de auto-industrie, waar 59% van het totale O&O-budget van bedrijven in de komende vijf jaar zal worden geïnvesteerd in elektrische voertuigen, die momenteel slechts 13% van de verkoop vertegenwoordigen.

Als er niet snel meer investeringen komen in groene producten, verwacht 20% van de Europese bedrijven dat hun klanten zullen overstappen op alternatieve producten en leveranciers, mogelijk in andere sectoren of markten. Bedrijven streven naar de aanschaf van meer duurzame goederen en het verminderen van emissies in de waardeketen. Bedrijven die actief zijn binnen de EU moeten hierover rapporteren volgens de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), die dit jaar van kracht wordt.

Zo is de staalindustrie verantwoordelijk voor ongeveer 5% van de CO2-uitstoot in de EU en is essentieel voor het behalen van de doelstellingen van de regio. Maar bij de huidige investeringsniveaus is er in 2035 maar liefst 30% groen staal tekort om aan de vraag te voldoen.

Andere belangrijke factoren die bedrijven ervan weerhouden om belangrijke aspecten van transitieplannen te uit te voeren, zijn onder andere onvoldoende ontwikkeling van koolstofarme productlijnen en technologieën of decarbonisatie-inspanningen door leveranciers. Dit ging gepaard met een gebrek aan betrokkenheid van klanten, en aan engagement om emissies terug te dringen.

Hoewel de meeste bedrijven een transitieplan en emissiereductiedoelstellingen hebben, blijft de implementatiekloof tussen concrete bedrijfsacties en gestelde klimaatdoelen bestaan. Dit blijkt uit de analyse van gegevens van 1.600 Europese bedrijven via CDP, de non-profitorganisatie die een wereldwijd milieu-openbaarmakingssysteem beheert. Deze bedrijven vertegenwoordigen 89% van de marktkapitalisatie in Europa.

De analyse schetst een dilemma voor groene financiering. Veel bedrijven hebben de steun van financiële instellingen nodig om projecten op commerciële schaal te brengen, maar die sector eist bewijs van de duurzaamheid van dergelijke initiatieven. Toch meldt 67% van de financiële instellingen via CDP dat ze actieve stappen ondernemen om hun portefeuilles in lijn te brengen met de 1,5 graad-doelstelling.

In het rapport worden bedrijven opgeroepen om meer van hun uitgaven te verschuiven naar duurzame oplossingen, terwijl beleidsmakers de boodschap krijgen om verder te bouwen aan een omgeving waarin groene initiatieven kunnen opschalen. Grotere samenwerkingsverbanden tussen instellingen in de financiële sector, zoals ontwikkelingsbanken, private equity-firma's, verzekeringsmaatschappijen, traditionele infrastructuurfinanciers en filantropische organisaties, moeten hun risico’s spreiden, en de eigen balansen benutten.

Bedrijven met een score van meer dan 50% op een combinatie van vijf factoren (CapEx, productinnovatie, decarbonisatie van leveranciers, betrokkenheid van klanten en sturing van het bedrijf), werden geacht aanzienlijke vooruitgang te boeken.

De aankomende CSRD vraagt dat bedrijven ook transparanter rapporteren over hun inspanningen m.b.t. de natuur. De gegevens tonen echter dat meer dan de helft van de Europese financiële instellingen geen plannen heeft om de waterveiligheid te beschermen of doelen te stellen om verdere ontbossing te voorkomen.

Sherry Madera, CEO van CDP, zei: "Duurzame investeringen zijn niet alleen een keuze, ze zijn een noodzaak. Nu zich meer en meer oplossingen manifesteren, toont deze analyse dat er aanzienlijke mogelijkheden zijn voor industrieën om te innoveren en voorop te lopen. Het legt trajecten bloot voor het opschalen van impactvolle oplossingen, die bedrijven en financiële instellingen begeleiden naar een klimaatveilige wereld. Door gegevens van hoge kwaliteit openbaar te maken, kunnen bedrijven beter zien waar ze moeten investeren om hun concurrentievermogen te vergroten, hun transitieplannen te realiseren en kapitaal aan te trekken. Financiële instellingen kunnen deze informatie ook gebruiken om financieringsmodellen te ontwikkelen die risico's spreiden en bedrijfsinnovatie mogelijk maken. Beleidsmakers kunnen zich richten op verbeteringen voor investeringsvoorwaarden in groene initiatieven.”

"CDP-gegevens geven een duidelijk inzicht in waar bedrijven vooruitgang boeken bij het implementeren van cruciale transitieplannen. Door gebruik te maken van deze informatie kunnen we de kloof tussen planning en actie overbruggen en innovatie, samenwerking en efficiëntie in alle sectoren bevorderen. Gezamenlijk kunnen we de implementatiekloof op tijd dichten en het geld verplaatsen naar een economie die toekomstige generaties veiligstelt."

Steven Vermeylen, partner bij Oliver Wyman, zei: "De groene transitie in Europa wint aan momentum. Het rapport van dit jaar heeft veel bemoedigende tekenen aan het licht gebracht, met meer bedrijven die transitieplannen opstellen en toenemende investeringen. Toch hebben de meeste bedrijven moeite om hun bedrijfsmodellen te veranderen op het tempo en de schaal die vereist zijn. De uitdaging waar ze mee worstelen, is dat de economie van groene bedrijfsmodellen doorgaans minder aantrekkelijk en risicovoller zijn dan de bestaande modellen die ze willen vervangen. Dit maakt het ook moeilijker voor banken en investeerders die de transitie willen financieren, en veel van de bedrijven die we hebben onderzocht, noemden toegang tot kapitaal als een belangrijke zorg.”

"Gezamenlijke actie tussen bedrijven en financiële instellingen kan helpen om enkele van deze uitdagingen te overwinnen door de risico's te verminderen en te delen. Maar we hebben ook sterk overheidsbeleid nodig dat duidelijke prikkels biedt voor groenere producten en diensten, en een stabiel kader om de langetermijninvesteringsbeslissingen te bevorderen die nodig zijn om klimaatneutraal te worden.", voegde Victor de Potter, principal bij Oliver Wyman, eraan toe.

Het CDP Europe Report wordt gelanceerd tijdens de CDP Awards Europe 2024 op 26 maart, in samenwerking met de ChangeNOW-top in Parijs en Euronews TV.

Over CDP
​CDP is een wereldwijde non-profitorganisatie die 's werelds milieu-openbaarmakingssysteem beheert voor bedrijven, steden, staten en regio's. Opgericht in 2000 en werkend met meer dan 740 financiële instellingen met meer dan $136 biljoen aan activa, heeft CDP het gebruik van kapitaalmarkten en bedrijfsaankopen pionierend gebruikt om bedrijven te motiveren om hun milieu-impact bekend te maken en de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, waterbronnen te beschermen en bossen te behouden. In 2023 hebben meer dan 24.000 organisaties wereldwijd gegevens bekendgemaakt via CDP, met meer dan 23.000 bedrijven - waaronder beursgenoteerde bedrijven met een marktkapitalisatie van tweederde van de wereldwijde marktkapitalisatie - en meer dan 1.100 steden, staten en regio's. Volledig in overeenstemming met de TCFD, heeft CDP de grootste milieu-database ter wereld en worden CDP-scores veel gebruikt om investerings- en inkoopbeslissingen te sturen naar een koolstofarme, duurzame en veerkrachtige economie. CDP is een van de oprichters van de Science Based Targets-initiatief, de We Mean Business Coalition, The Investor Agenda en de Net Zero Asset Managers-initiatief. Bezoek cdp.net of volg ons @CDP voor meer informatie.

Over Oliver Wyman

Oliver Wyman is een wereldleider in managementadvies. Met kantoren in meer dan 70 steden in 30 landen combineert Oliver Wyman diepgaande kennis van de industrie met gespecialiseerde expertise op het gebied van strategie, operaties, risicobeheer en organisatietransformatie. Het bedrijf heeft 7.000 professionals over de hele wereld die samenwerken met klanten om hun bedrijf te optimaliseren, hun operaties en risicoprofiel te verbeteren en hun organisatorische prestaties te versnellen om de meest aantrekkelijke kansen te benutten. Oliver Wyman is een bedrijf van Marsh McLennan [NYSE: MMC].